Bạn có biết về lipid không? Chất béo, còn được gọi là lipid, tồn tại trong cả thực phẩm có nguồn gốc động vật và thực vật. Chúng là các hợp chất hữu cơ phức tạp giữa acid béo và ancol. Lipid gốc động vật được gọi là mỡ, trong khi lipid gốc thực vật được gọi là dầu.
Nội dung
Lipid là gì và có những loại nào?
Lipid được phân loại thành một số loại sau:
- Chất béo: là axit monocacboxylic mang nguyên tử C chẵn (12 – 24C) và không bị phân nhánh.
- Sáp: là hợp chất hữu cơ của monoancol cao với axit béo.
- Steroid: là hợp chất hữu cơ của monoancol mang gốc hidrocacbon và chung canh với axit béo.
- Photpholipit: hợp chất hữu cơ của glixerol trong đó chứa 1 gốc photphat hữu cơ và 2 gốc axit béo.
Vai trò của lipid đối với cơ thể và cách bổ sung lipid hợp lý
1. Vai trò của lipid đối với cơ thể
Lipid đóng vai trò quan trọng trong cơ thể với một số vai trò sau:
1.1. Cung cấp năng lượng
Lipid là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể. Tế bào não, đặc biệt là axit béo không no dài chuỗi gồm Omega-3 và Omega-6, được hình thành từ lipid. Chất béo phospholipid là một phần quan trọng của não, giúp tăng cường sự nhạy bén và bảo vệ não khỏi sự suy giảm trí nhớ do tuổi tác.
1.2. Cấu thành nên tổ chức
Lipid là một phần cấu thành của các tổ chức trong cơ thể như màng tế bào. Ngoài ra, lipid còn có mặt trong tủy não và mô thần kinh.
1.3. Duy trì nhiệt độ và bảo vệ cơ thể
Lớp mỡ dưới da giúp cơ thể duy trì nhiệt độ vì lipid giữ nhiệt tốt và không để lượng nhiệt từ bên ngoài truyền vào cơ thể. Lipid cũng có vai trò bảo vệ cơ thể khỏi các tác động bất lợi từ bên ngoài hoặc thời tiết xấu.
1.4. Thúc đẩy hấp thu vitamin tan trong chất béo
Một số loại vitamin như A, D, E, K không thể tan trong nước mà chỉ tan trong chất béo. Lipid giúp quá trình hấp thu các loại vitamin này được thúc đẩy. Ngoài ra, lipid còn giúp con người có cảm giác no khi ăn quá nhiều chất béo và tăng độ hấp dẫn của thức ăn.
2. Cách bổ sung lipid hợp lý
Mặc dù lipid không thể thiếu đối với cơ thể, chúng ta cũng cần chú ý không bổ sung chất béo quá mức để tránh nguy cơ về bệnh tim mạch và rối loạn chuyển hóa.
Khi bổ sung lipid từ chế độ ăn, chúng ta cần lưu ý:
- Đối với trẻ em ở độ tuổi tiểu học, cần bổ sung khoảng 30% lượng lipid so với nhu cầu năng lượng của cả cơ thể. Chọn thực phẩm chứa lipid từ nguồn thực vật và không quá 11% năng lượng khẩu phần ăn/ngày từ axit béo no.
- Đối với người trưởng thành, không nên ăn quá 5 đơn vị dầu/chất béo/ngày. Mỗi đơn vị tương đương với 5g dầu thực vật.
- Không nên ăn quá 13g chất béo bão hòa/ngày.
- Luôn đọc kỹ nhãn dinh dưỡng trước khi mua thực phẩm để biết chính xác hàm lượng chất béo và đưa ra quyết định sử dụng.
- Trong gian bếp gia đình, nên có sẵn 2 loại dầu: dầu no dùng để chiên, xào vì chịu được nhiệt độ cao và ít gây hại, dầu nhẹ dùng để trộn món ăn và nấu cháo cho trẻ. Tránh tái sử dụng dầu no nhiều lần vì có thể gây hại cho sức khỏe.
Để loại bỏ chất béo xấu và phòng ngừa các bệnh lý, chọn thực phẩm giàu chất béo không bão hòa như cá ngừ, cá thu, cá hồi, hạt và quả bơ.
Với hiểu biết về vai trò quan trọng của lipid đối với cơ thể, chúng ta có thể lựa chọn nguồn chất béo tốt và dần cắt giảm chất béo xấu. Hãy luôn cân nhắc và xây dựng chế độ ăn bổ sung lipid hợp lý để duy trì sức khỏe tốt.
Hy vọng những chia sẻ này sẽ giúp bạn xây dựng một chế độ ăn đúng cân bằng và tốt cho sức khỏe. Vai trò của lipid là không thể thiếu, hãy lựa chọn thông minh cho cơ thể của bạn.
Liên hệ: fptskillking.edu.vn